روش های زیادی برای درمان لک ناشی از جوش و آکنه وجود دارد و هر یک از این روش عوارض جانبی خاص خود را دارند . عارضه اصلی بیشتر این درمان ها مشکل هایپر پیگمنتیشن بعد از التهاب است که اغلب در پوست های تیره به چشم میخورد . هایپر پیگمنتیشن بعد از التهاب میتواند بعد از درم آبریژن ، لایه برداری شیمیایی و یا لیزر درمانی ایجاد شود .
لک ناشی از آکنه : بیشتر از ۹۰ درصد از نوجوانان و ۱ % از افراد کل زمین دچار مشکل لک آکنه هستند .این لک ها بر اثر فرایند بهبود آکنه بعد از التهاب ، پارگی فولیکولار و ایجاد آبسه پریفولیکولار بوجود می آید .برای درمان این نوع لکها بهتر است اول این لکها را بشناسیم.
انواع لک ها :
لک ها آکنه میتوانند آتروفیک یا هایپرتروفیک باشند . تقریبا حدود ۸۰ % از لک ها آتروفیک بوده و به دلیل از بین رفتن کلاژن در فرایند بازسازی ماتریکسی بوجود می آیند. بخش کمی از لک ها هایپرتروفیک و یا کلوئید هستند .
لک های آتروفیک به شکل زیر دسته بندی میشوند :
Ice Pick ۷۰%
فرورفتگی باریک کمتر از ۲ میلیمتر با یم مقطع v مانند .
Boxcar 20%
لک های دایره ای و یا بیضی شکل دارای لبه های عمودی با مقطع U شکل گسترده .
۱۰% لکهای Rolling
این زخم های بزرگ که بیشتر از ۴ میلیمتر هستند مقطعی M مانند داشته و ظاهری موج دار به پوست میدهند .
قدم دوم سطح بندی لک ها است که به شرح زیر میباشد:
هایپر آریتماتوز ماکولار یا لک صاف پر رنگ :
این نوع لک یک نقص به حساب نمی آید بلکه یک مشکل رنگدانه ای است .
آتروفی خفیف و یا لک هایپرتروفی :
که از فاصله بیشتر از ۵۰ سانتیمتر دیده نمی شود و با آرایش و یا موی صورت محو میشود .
آتروفیک متوسط و زخم هیاپرتروفیک :
که از فاصله بیشتر از ۵۰ سانتیمتر هم دیده میشود و با آرایش و موی صورت پوشیده نمی شود . این لک با کشیدن پوست با دست محو میشود .
آتروفیک و هایپرتروفیک خیلی شدید :
که از فاصله بیشتر از ۵۰ سانتیمتر هم دیده میشود و با آرایش و موی صورت پوشیده نمی شود . این لک با کشیده شدن محو نمیشود .
بعد از معرفی لکهای گفته شده نوع درمان و عوارض جانبی آنها به شرح زیر معرفی میشود:
لایه بردارهای شیمیایی روی زخم های ماکولار بهترین نتیجه را نشان میدهند ولی در لک های Icepick و Rolling نتایجی متغییر را نشان میدهند و با هایپر پیگمنتیشین و التهاب موقت همراه هستند .
درما آبریژن :
درما آبریژن به صورت کامل اپیدرمیس ، پاپیلاری و یا رتیکولار درمیس را از بین میبرد . لک های Icepick و Rolling را نیز درمان میکند . ولی خطر بیهوشی عمومی و عفونت را با خود همراه داشته و بیمار به دوران استراحت بعد از عمل نیاز دارد . گاهی این درمان در پوست های تیره ایجاد مشکلات رنگی میکند .
میکرو نیدلینگ :
در روش میکرونیدلینگ اپیدرمیس به شکل عمده دست نخورده باقی می ماند و تاثیر کامل پس از ۶ هفته دیده میشود . این روش باعث افزایش کلاژن سازی پوست میشود و نسبت به سایر روش ها خطر هایپر پیگمنتیشن بعد از التهاب در آن کمتر است .
مراقبت لیزر فراکشنال :
مراقبت لیزر فراکشنال که دو صورت Ablative و non ablative وجود دارد و نوع Ablative آن موثرتر است . بیمار نباید از روآکوتان استفاده کند و در پوست های تیره خطر هایپر پیگمنتیشن بعد از التهاب وجود دارد .
در مقالات بعدی سعی میکنیم توضیحات تخصصی تری در زمینه هریک از این روشها ارائه خواهیم کرد.